100+ Contoh Geguritan Bahasa Jawa Singkat 2023, Berbagai Tema

Puisi Bahasa Jawa (Geguritan) Terbaru dan Terlengkap 2023 – Geguritan adalah istilah lain yang digunakan ketika menyebutkan puisi dalam bahasa Jawa, bentuk karya sastra ini berkembang di masyarakat Jawa dimana penyampaiannya memang memiliki maksud tersendiri sehingga terdengar menarik seperti pada contoh geguritan bahasa Jawa lengkap.

Geguritan sebenarnya sudah berkembang sejak lama, perkembangan karya sastra tersebut berasal dari tembang jawa khususnya lirik yang digunakan karena memiliki irama tertentu apabila diucapkan. Biasanya akan dibacakan oleh orang asli Jawa demi menghindari adanya kesalahan.

Geguritan sebenarnya memiliki banyak jenis nya seperti bentuk lagu sehingga dapat dinyanyikan atau juga dibaca dengan cara pada umumnya, macamnya pun juga beragam dapat diketahui terutama jika masih asli seperti di perkembangan awalnya.

Beberapa contoh geguritan Bahasa Jawa ini memiliki makna tersendiri di dalamnya, hal ini sudah menjadi kebiasaan bagi para penyair ketika hendak menyerahkan amanat untuk disampaikan kepada pembaca sehingga bisa menerima pesan baiknya

Contoh Geguritan Bahasa Jawa

ilustrasi geguritan bahasa jawa
ilustrasi geguritan bahasa jawa

Berikut ini adalah Kumpulan contoh geguritan bahasa jawa tema pendidikan, lingkungan, alam, ibu, sekolah, pahlawan, gagrak anyar dan gagrak lawas yang singkat, tradisional dan modern 2023. yang bisa Anda baca, tujuannya pun beragam salah satunya adalah ketika ingin menyampaikan suatu amanat kepada para pembaca dengan bahasa lebih mudah dipahami.

Contoh Geguritan Tema Lingkungan

Lintang Panjer Rahina

Nalika bumi isih sepi
Lintang panjer rahina wis tangi
Menehi Pepadhang sagung dumadi
Kang wiwit gumregah ngupaya rejeki

Para among tani wis ndalidir mecaki galengan
Mbok bakul sinambiwara wus sengkut makarya
Para ngulama tumungkul mengestu puja
Para santri wiridan ngaji

Jago kluruk sesautan
Melu tasbeh marang pangeran
Ndonya wis gagat rahina
Maringi kalodhangan janma ngupadi pangupajiwa

Slamet SA
(Sumber: geguritan.com)

Alam Indahku

Ati sing lara dadi waras
Yen ndeleng apike alam iki
Pikiran sing lesu dadi tuntas
Ndeleng ciptan sing Kuasa

Matur syukur marang Gusti
Sing wis nyiptake bumi iki
Lan saisine
Kita kudu ngrawat alam iki
Marang dunya kang luwih apik

Contoh Geguritan Tema Gagrak Lawas

Sun Nggeguriti
Kahanan arek jaman saiki
Siphat pemudha-pemudhi
Srawunge saya ndadi-ndadi
Raket wewekane sepi
Tan kadi jaman nguni
Srawunge sarwa ngati-ati

Yen manut wasiteng tama
Priya srawung lan wanita
Gampang kena panggoda setan
Nerak ing laku susila
Temah darbe jeneng ala
Wusananing tibeng papa

Contoh Geguritan Tema Gagrak Anyar

(R. Widiyati)

Daksebar kembang mlathi
Ing Taman Makam Pahlawan
Kusuma Bangsa kang sejati
Luhku tumetes… tes… netesi bumi
Aku rumangsa dosa

Durung bisa melu labuh negara
Amung sekar mlathi iki
Tandha setya lan janji
Bakal melu napak suci
Labuh nagri alelandhesan ati suci
Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci

Contoh Geguritan Tema Ibu

Part 1 Tema Ibu”

Tresna asih ibu
Ora ana kang bisa ngganteke
Kesabaran ibu kang kebak wutuh
Ora bisa daklaleke

Do’a ibu kang tulus
tansah ngiringi awakku
pengorbanane kang tanpa wates
ora bisa winales

Ibu . . .
pituturmu bakal dakrungu
tresna asihmu marang aku
ora bakal puput
Pandongaku ibu…
Muga Gusti tansah nyembadani

Part 2 Tema Ibu

Ibu
anakmu kang dak wanti wanti
Kang dak kawatirake
Kak kok titipake ana pawiyatan luhur iki

Iki anakmu
Kang durung isa nyenengke ibu
Kang durung bisa nyenengke keluarga
Kang isih dadi tanggunganmu ibu

Nanging ibu
Anakmu iki bakal banggakke ibu
Banggakke keluarga kabeh
Anakmu rak bakal nyerah bu

Kanggo nyekel lintang ana langit
Kang kadhang ditutup mendhung
Kang kadhang mripat wae wis ora bisa weruh
Nanging anakmu iki janji ibu

Part 3 Tema Ibu

Anggerku

Ngger,
Biyung nyuwun ngapura
Ora bisa dadi biyung kang sampurna
Ora bisa nglegakne atimu

Ngger,
Uripku kebak kaluputan
Ngiwa luput, nengen luput
Rumangsaku aku wis manut
Bangun turut karo sing jare winasis
Nanging nyatane isih tetep luput lan diluputne

Lara atine biyung, ngge
Kepengin crita wae,
Ora enek sing gelem krungu
Apa maneh sambat, mung arep digeguyu
Kabeh wis ora percaya karo biyung

Kabeh ki nyatane ngapusi
Nanging biyung isih tetep percaya, ngger
Mung siji sing ora bakal ngapusi
Gusti Kang Maha Agung

Contoh Geguritan Tema Pahlawan

Part 1 Tema Pahlawan

Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih
Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane

Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha
Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdika

Part 2 Tema Pahlawan

Bener, pener, yekti
Sliramu dadi seksi
Seksi pahlawan sejati
Pahlawan mulih aran awit bekti

Awit mangku jejibahan
Tugas luhur, jujur ing palagan
Ngemban amanat Trikora ayahan
Segara Aru biru lugu blak-blakan

Ngemu madu
Maduning bangsa satuhu
Kang Asma Yos Sudarso iku
Korban jiwa raga ing Segara Aru

Ludira kang wekasan
Kanggo nebus Irian
Yos Sudarso gugur kalayan
Asmanya misuwur ing bebrayan

Sliramu Aru, Seksi lugu
Seksi bisu, Satuhu baku

Part 3 Tema Pahlawan

Daksebar kembang mlathi
Ing Taman Makam Pahlawan
Kusuma Bangsa kang sejati
Luhku tumetes… tes… netesi bumi
Aku rumangsa dosa

Durung bisa melu labuh negara
Amung sekar mlathi iki
Tandha setya lan janji
Bakal melu napak suci
Labuh nagri alelandhesan ati suci
Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci

Contoh Geguritan Tema Guru

Part 1 Tema Guru

Sertifikasi Guru

Sertifikasi Guru
Kabeh wong wis padha krungu
Apa maneh ana kalangan guru
Nanging… kanthi sertifikasi guru mau

Apa bocah-bocah banjur mituhu
Ora wani karo Guru
Mugiya kanthi sertifikasi iki
Para siswa tambah bekti

Sinau ana sekolah kang mligi
Mantep, karep sajroning ati
Kanthi sertifikasi guru iki
Para guru ana kang ndaftar haji

Uga akeh kang tuku mersi
Nanging kang utama
Kanthi sertifikasi guru iki

Para siswa tambah prestasi
Lan bekti marang Ibu Pertiwi
Lan marang kang gawe urip pati

Aris Irianti
(Sumber: geguritan.com)

Part 2 Tema Guru

Bapak lan Ibu Guruku

wingi nalika sikil iki
tumapak sandhuwure bumi
durung paja-paja ngerti ha, na, ca, ra, ka
alip, ba’, ta’, apa dene good morning teacher!

lumakuning srengenge wis ganti
panyawangku dadi padhang
terawangan
rasaku sangsaya …
ora bisa dakgambarake
sih tresnamu nabet njanget
sajroning atiku

lamun tanpa panjenengan
bisa apa aku nepaki bumi iki ?
leladimu marang aku
ora timbang karo piwalesku

bu guru, pak guru
jangkahku isih adoh
uripku isih nyamut-nyamut
sethithik setetes bun esuk
iku wis cukup
tinimbang banyu sekendhi
marakake ati mati

lepasen lakuku
lilakna labuh labetmu
dakumbare gagasanku
sedyaku kasembadan
donga pangestumu
nuntun marganing sedyaku

Sutapa, W.R

Contoh Geguritan Tema Tresna

” Part 1 Tema Tresna 

Pepengeranku

Iki pepengeranku nyawang sliramu
Naliko srengenge
Katon soyo gede
Ing dhuwur e jagad

Ya mung kuwi kekarepanku
Nyanding tresnamu
Kang mas Bagus
Kanti petenge jagad
Lintang, wulan dadi seksine

Part 2 Tema Tresna

Tetep Tresna

Nglangut ing majinge wayah ratri
Di kancani suminaring rembulan
Lan gemerlaping lintang
Tes tumetes iluh iki kantri deres
Kayata jala kang mili ngisi jaladri
Manah ingsun anggung roga

Lamun kemutan lakon asmara kalpa kawuri
Eling sliramu kang mblenjani janji
Janji kang wus kakidung semana
Murud nora pamit
Medhotake tresna tanpa kenyana
Ngguwak rasa kang cumitak ing raga
Ananging kahanan kalbu ingsun tetep mindha
Senajan wis pirang warsa
Rasa tresna iki nora sirna
Isih utuh kaukir ing sajroning tyas

Ingsun percaya…
Kabeh kang murud bakal mulih
Kabeh kang maksa bakal bali
Tanggal, wulan, taun kaliwat
Balimu isih daktunggu
Sliramu isih daktresna
Nganti ingsun mungkasi yuswa

(Falika Apta)

Part 3 Tema Tresna

Jodhoku

(Iswahyudi)

Sliramu sing saiki tak tresnani
Apa ya sliramu…?
Sing arep ngerteni aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep njaga aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep nuntun aku marang dalan kang becik
Apa ya sliramu?
Sing arep melu ngrasakake bungah lan rekasaku
Apa ya sliramu?
Sing sesuk arep dadi kanca uripku
Dhuh Gusti
Paringana pitedah kanggo aku
Apa iya iki jodhoku?
post in geguritan.com

Contoh Geguritan Tema Perpisahan

Reuni

Sakwise lawas pisahan
Ketemu wis pada simbah
Rambut wes pada maleh dadi putih
Ketemu mergo mendem kangen

Guyonan koyo sih enom
Duh gusti ingkangmaha kuasa
Amung bisa ngucap alhamdulilah
Isih bisa ngumpul kaya ngene

Ditinggal Rabi

Opo yo lali marang masmu iki
Jaman semoni sing ajeg ngancani
Mrono-mrene ados rekoso
Amreh biso ngadep wong tuo

Kanthi nguyung-nguyuh playuku iki
Banjir eluh tak sambangi
Tak jimati awak kelawan janji
Jebol aku mok tinggal rabi

Sak Karep

Aku lemes
Aku kesel
Aku nelongso
Arel e ambi sing liyo
Aku mek dadi konco
Sing kalah bondo
Aku ngunu opo

Kalah rupo menang tresno
Aku wes ora kuat
Awaku loro kabeh
Ati ku opo maneh
Timbang aku loro
Aku mending mangan ae

Contoh Geguritan Tema Kanggo Kanca

Kanca Part 1

Ana kala nelangsa
Ana kala suka cita
Ana kala memala

Ana kanca kang apkan lan loma
Anane gawe ati tansah bungah
Ana kanca kang tumindak ala
Anane misuh gawe ati loro

Kanca kenthel dadi kebegian
Kanca ala malah kapusan
Ati-ati milih kanca

(Nur Fahmala)

Kanca Part 2

Kanca sing aji banget
Sing nggawe aku seneng saben wektu
Sing ana wektu sneng arep susah

Kanca….
Enggonku nutugne reribet
Nggolek i dalan masalah e
Seneng wes pada pada kasih e
Saiki wis tambah tua
Wis mikir urip e dhewe dhewe
Aja nate nglalekne kancamu kabeh ya

Contoh Geguritan Tema Agama

LILO

Rasa tresno marang manunsa
Ora bisa ditinggalno
Lara ing ati nyawang sing ditresnani
Sumringah batin bisa gaweni

Witing tresno jalaran saka kulina
Bebarangan mrena-mrene
Tansah bagya bisa nduweni
Sliramu lilo tak enteni

Nanging aku tansah kudu lilo
Aku lan sliramu beda agama
Tresno iku ora bisa di paksakne
Trenso lan sayang iku larang regane

Contoh Geguritan Tema Sahabat

Sahabat

Sahabat….
Kowe sing mesti ana ing sandingku
Kowe sing ana wektu senengku
Kowe uga sing ana wektu susahku

Sahabat….
Mung tanganmu sing tansah genggem tanganku
Mung pundakmu sein bisa nrima tangisku
Mung guyumu sing nentremne atiku

Contoh Geguritan Tema Sekolah

Sekolahku Part 1

Sekolahku…
Seneng rasane atiku
Ndeleng sekolahku
Sing resik lan asri

Ana wit-witan sing ijo royo-royo
Adem lan tentrem rasane atiku
Ngresakake apik e sesawangan seklahku

Saben isuk ndakrasakakehawa seger ing dadaku
Ndakrasakake kahanan sekolah sing tentrem
Sing ndadekake aku semangat sinau

Sekolahku Part 2

Sekolahanku…
Saben esuk lakuku tumuju gapuramu
Anggonku ngangsu kawruh
Saben dina senen nganti sabtu
Sing oranono siswa wadone

Sekolahanku….
Etane Kuburan Suwong
Sing kawetar gurune
Sing kawentar prestasine

Contoh Geguritan Tema Budi Pekerti

Matur Nuwun

Pangucapan gamoang diucapke
Pangucapan agawe trenyuh atiku
Sitik tembunge mulya maknane
Endah maknane sakkabehane

Yen bisa diucapke
Kabeh wong mesti luluh atine
Amargo krungu ucapanmu

Senajan manise madu
Nanging tetep manis ucapanmu
Nganti kelingan teken seprene
Matur nuwun.

Contoh Geguritan Tema Pendidikan

SMK Warga Sekolahku

Sakjroning keselku ana esemu
Sekolah ku kuat tanpa sambat
Mung kanggo kamulyanku ing tembe mburi

Dadi murid warga kudu siap batin
Kudu siap awak, siap disiplin, sregep
Tanpo mikir rekasane awak
Siogo ngundi ilmu, siap nrima perintahe
Dawuh e bapak lan ibu guru

Tetep sabar ngadepi guru
Tetep kuat ngadepi akehe kewajiban
Lan kudu bisa nyingkiri wewalening sekolahku

Contoh Geguritan Tema Bencana Alam

Tragedi Tsunami Palu

Dunya iki wes tua
Tanda-tanda dino akhir akeh seng muncul
Manungso tingkah e sak penak e dewe
Lanang Wadon Ra nduwe isin

Dino iku gempa banter tenan
Sampe akeh omah rubuh
Podo sigar
Ora suwi ombak duwur teko
Ora ono itungan jam
Kabeh rata karo lemah dadi siji

Melas aku nyawang para korban
Ono arek cilik nggoleki ibuk e
Gak weruh e ibu e wes katot ombak tsunami

Contoh Geguritan Tema Kemanusiaan

Seduluran

Aku sinau dadi bocah kang apik
Sliramu tansah ngancani aku
Seneng susah sliramu tansah ngancani aku
Matur suwun sedulur kala

Senadyan awak dewe ora tunggal rah
Awak dewe kabeh tetep sedulur
Ora ana kamulyan
Tanpa anane paseduluran

Contoh Puisi Bahasa Jawa Terbaru

contoh puisi bahasa jawa terbaru
contoh puisi bahasa jawa terbaru, sumber gambar: pexels.com

Di bawah ini ada kumpulan contoh geguritan bahasa Jawa dengan berbagai macam tema yang bisa Anda tembangkan atau bisa Anda jadikan referensi dalam latihan menulis geguritan bahasa Jawa.

Contoh-contoh geguritan ini diambil dari berbagai sumber. Berikut contoh geguritan bahasa jawa dengan berbagai tema.

Kanggo Kanca

Biyen, tanganmu genggem tanganku
Biyen, pundakmu enek kanggo aku nangis
Biyen, guyumu nentremke atiku

Nanging saiki….
Tangan, pundak, guyumu ilang saka uripku
Kanca-kancaku kabeh,bayangna
Apa sajatining kahanan sajroning dunya

Yen ora ana welas lan asih
Ora ana uga kekancanan tanpa pamrih
Ing sakjroning manah atiku
Aku ngrasakna kepengin ngamuk wektu iku

Kanca lan kancaku
Elinga rasa atiku iki
Jaganen rasaning welas asih iki

Ibu

Ibu
anakmu kang dak wanti wanti
Kang dak kawatirake
Kak kok titipake ana pawiyatan luhur iki
Iki anakmu
Kang durung isa nyenengke ibu
Kang durung bisa nyenengke keluarga
Kang isih dadi tanggunganmu ibu
Nanging ibu
Anakmu iki bakal banggakke ibu
Banggakke keluarga kabeh
Anakmu rak bakal nyerah bu
Kanggo nyekel lintang ana langit
Kang kadhang ditutup mendhung
Kang kadhang mripat wae wis ora bisa weruh
Nanging anakmu iki janji ibu

Gusti

Gusti…
Dalem namung tiyang kang lemah
Kang boten saged mlampah piyambak
Gusti…
Dalem namung tiyang ingkang gampil gripil
Tansah kegoda kesenengan donya
Gusti…
Hamung siji panyuwunku
Tuntun dalem wonten ing margi kang padhang gusti
Duh Gusti…

Lintang Panjer Rahina

Nalika bumi isih sepi
Lintang panjer rahina wis tangi
Menehi Pepadhang sagung dumadi
Kang wiwit gumregah ngupaya rejeki
Para among tani wis ndalidir mecaki galengan
Mbok bakul sinambiwara wus sengkut makarya
Para ngulama tumungkul mengestu puja
Para santri wiridan ngaji
Jago kluruk sesautan
Melu tasbeh marang pangeran
Ndonya wis gagat rahina
Maringi kalodhangan janma ngupadi pangupajiwa

Tresna

Tresna kuwi sepele
Tresna kuwi ya kowe karo aku
Tresnamu kaya surya
Nanging ya kaya samudra
Tresnamu bisa nekakake mega
Nanging saiki tresnamu kaya dahana
Awit aku mbok tinggalna
Langit data peteng
Ora ana candra apa maneh kartika
Atiku kaya bawana sing lemahe nela-nela
Maruta, kandhakna yen aku isih tresna

Sing Ilang Ben Ilang

Saupamane ngerti isine atiku…
Ra bakalan kowe ngilang
Kaya pedhut kang kasaput srengenge
Kaya bun netes siya-siya ing lemah garing
Nambah eluhku nelesi pipiku…
Kabeh wus ora kena digetuni,
Sebab jodho rejeki lan pati…
Wis digarisake dening Gusti Kang Maha Kuwasa
Sing ilang ben ilang…
Ra bakal dak gayuh maneh
Cukup sakmene kanggo riwayat
Kanggo sasine lelakon urip,
kowe lan aku kudu nrima legawa

Jodhoku

Sliramu sing saiki tak tresnani
Apa ya sliramu…?
Sing arep ngerteni aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep njaga aku salawase
Apa ya sliramu?
Sing arep nuntun aku marang dalan kang becik
Apa ya sliramu?
Sing arep melu ngrasakake bungah lan rekasaku
Apa ya sliramu?
Sing sesuk arep dadi kanca uripku
Dhuh Gusti
Paringana pitedah kanggo aku
Apa iya iki jodhoku?

Tandha Katresnan ku

Wiwit kok tulisake tresna iku
Manuk-manuk kepodang padha geguyonan
Ing pang-pang godhonge waru
Ijo enom lelagone langit biru
Srengenge isuk kang mlethek ing ati sumunar
Martakake dhina bakal ora kamendungan

Wiwit kok kandhak’ake tresna iku
Liwat kali dhak kintirake prau godhong pring
Amrih bisa lelayaran aneng segaranining atimu
Apepayon langit ing pucuking alun
Banjur dak tunggu tekane nggawa warta

Wiwit kok kidhungake tresna iku
Apa aku kudu lumaku sadhuwure angin lan segara
Njupuk kembang srengenge kang mlethek
Banjur dak slempitake ing kupingmu
Kareben nambahi brantaning ati

Sanjerone ati iki,Yayi
Ana panandhang,kirane mung kowe kang bisa mangerteni
Liwat getering angin kang sumilir
Sadawaning laku lan sepi tak ceritakake

Yen ta… samengko bakal NYAWIJI.

Aku Duwekmu Wengi Iki

Lumakuku kaya ngawang
Ngawang-ngawang nggayuh lintang
Mecaki dalan kasusahan

Apa Sejatine?
Kang ngganjel ing njero manahmu?

Tegese luh kang tumetes ing pipimu
Nglebur nyawiji ing swasana
Kang sejatine durung bisa gawe aku lan sliramu
Mesem bebarengan
Crita marang aku

Senajan ora mesthi bisa mungkasi
Lilakna aku andum donyamu
Kang kebak dening kaendahan
Sing durung kasunyatan

Aku duwekmu wengi iki
Iki ragaku
Iki sukmaku
Aku lila disiksa
Nganti ora ana sisa

Sekolahku

Sekolahanku…
Panggonan anggonku golek ilmu
Sekolahanku…
Diwulang dening Bapak-ibu Guru

Sekolahanku…
Sinau, maca buku
Ing Panggonan iki
Aku diajari supaya karo wong tuwaku kudu bekti

Ing panggonan iki
Aku diajari marang kanca aja srei
Diparingi PR kanggo gladhen
Kanggo sangu urip ing tengahing bebrayan

Aku percaya…
Sanajan abot kudu dilakoni
Kabeh mau kanggo kepentingan pribadhi
kareben ngesuk dadi wong kang aji
miguna tumprap bangsa lan nagari

Reuni

(Djoko Waluyo)

Sawise lawas pisah
Ketemu wis padha dadi simbah
Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih
Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang
Ati trenyuh mripat kekembeng luh

Wor suh karo rasa bungah
Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah
Dhek biyen nate dadi sakukuban
Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang

Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut
Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon
Beja, dene isih bisa sapatemon
Dhuh Gusti ingkang Maha mirah
namung saged muji Syukur Alhamdulillah
Gene isih menangi kumpule balung pisah

Arti Tekamu

(Putri Mulyasari)

Ing petenge arah lan langkahku iki
Panjenengan dados srengenge kangge uripku
Menehi sumunar cahya kanggo kabeh pengarepan
Panjenengan madhangi lurung-lurung kang buntu
Liwat sorotan cahya kang metu saka swara lan tuturmu

Ing kelas kang ayem tentrem iki
Aku nangkep artine panguripan
Mung marang panjenengan gegayuhan dipun taruhaken
Lan marang panjenengan pengarep kang luwih becik
Panjenengan Kang nemtokake nasib bangsa Paduka
Boten mokal kagem panjenengan
Mujudake generasi emas bangsa kang gemebyar ing pepeteng

Saben dina panjenengan nindakake kagiyatan mulya iki
rasa sabar uga rasa ikhlas ndampingi saben dina
sakabehe ing donya ora bisa mbales jasamu
yaiku jasamu kang iso nggawe bintang ing pepeteng
kita ora bisa ngganti jasamu karo opo bae
Nanging, kita bakal nggawe panjenengan bangga
Jasamu bakal kita pangeti sajrone uripku
bakal kita pengeti ing sajroning ati
lan ora bakal lebur dening puteran wektu

matur nuwun sanget, guru ingkang kula tresnani
Tanpa panjenengan bakal peteng ……
lan amarga panjenengan urip dadi migunani

Pamulangan

(Budhi Setyawan)

Jare simbah aku kudu sekolah
Kareben dadi bocah genah mrenah ora nggladrah

Jare rama ibu aku kudu sregep mangkat
Kareben dadi wong pangkat urip ora kesrakat mlarat

Jare bapak ibu guru aku kudu sinau
Tambah ilmu
Kareben kelakon kabeh kang tinuju

Nanging
prakanca, ….

coba delengen kahanan nyata
apa isih bisa pamulangan kang ana dadekake urip tumata
pamulangan kang tanpa tuladha
pamulangan kang kasatan piwulang
pamulangan kang ngajarake angka-angka wuta
siji lan siji ana pira?
Jare anut kang duwe kersa
Jan ora weruh subasita, trapsila, apa maneh tata krama
lali dosa…
kabeh lurung binarung kumalungkung
pamrih pamuji siji
Pamulangan ora aweh pepadang
Simbah,
Nyuwun pangapunten
Kula mboten kepingin dados dokter
Jalaran duite bapak mboten wonten sakoper

Rama,
Nyadong duka
Kulo mboten kapilut drajat pangkat
Jalaran ajrih sumpahing rakyat
Kang panggah mlarat sekarat

Bapak ibu guru,
Nyuwun donga pangestu
Mugi-mugi sedaya ilmu saged dados sangu

Arga Iki

(Siswidiadi Ngesti N)

Mataun-taun
Sira ngrusak geger lan awakku
Makaping-kaping
Landhepe bendho lan pacul

Nyigar lemah subur dadi larik-larik tandur
Pokalmu mblandhong sapenak dhengkul…
Lemah ijo wis malih gundhul
Tirta musna ing mangsa ketiga

Ninggal belik nalika paceklik
Jare wadhuk dadi alesan
Ora bakal ana rampunge
Nadyan donya pisan
Denuntal sakabehe…

Yoh
Entenana
Yen tekan titi mangsa
Arga iki nagih prasetya…

Esuk Iki

(Ariesta Widya)

Angin pancen sumilir ngrajut awak
Nanging mau bengi hawane nggodha angen
Kumepyur grimis ngruwis nggawa pengarep
Mengko udan ngadhemi bumi sing ngrantu

Woh, woh, medhot rasa gumawang
Lebu sing tumemplek lumahing godhong
Durung owah gambarane

Jago kluruk sesautan ora miyak cahya srengenge
Kaya padatan njalari donya iki tangi
Donya peteng ora kawiyak sunar padhang
Ing bang wetan ngranuhi sesawangan

Kepara saiki krasa kulit anyep
Kesiram angin playon nerak-nerak sak karepe
Isih binareng thathit gumerit nyigar keteg dhadha
Gordhin jendhela mobat-mabit sesalaman

Kleyang-kleyang godhong ing ngarepan
Mudal-mudal gumlethak ngebaki plataran
Godhong blimbing, jambu Bangkok, blimbing wuluh
Mosak-masik ing plataran ora kumanan kentekan semen
Got paving urunan warga gumlesah larahan pasar

Esuk iki kosok balen karo mau bengi
Panas sing sumeblak diwiyak angin adhem mabit
Njalari angin keplantrang miyaki jaman
Sing teka ora kinira miyak donya
Apa iki sasmita lumahing donya kurebing langit
Aweh panyendhu marang manungsa
Esuk lan sore singgeting dina rahina
Wengi nggarit ati miyaki leladi iku wis pinasthi
Aja ngowah-owahi lakuning lintang ing akasa
Iku luwih prayoga

Kidung Wengi

(Hadi Pamungkas)

Wengi wis lumingsir jero
Cahyane sang candra katon surem
Tumiyung mangulon mapag tekane gagat raina
Kahanan katon tintrim

Mung swarane jangkrik sesahutan ngumbar lelagon
Kala-kala jegoge asu sing mecah wengi
Jalma manungsa wus padha lerem ing pangimpen
Nepsu-nepsu panguripan uwal saka nala

Gumanti impen-impen kang endah mbuntel panjangka urip
Mung kemrosake manuk codhot nrusuk ing pang-pang wit pelem
ngluru woh-wohan nggo ngganjel weteng
Sakwuse sawengi natas ngancani sepining bawana
Swarane jago kluruk padha pamer swara
Minangka pratandha yen bagaskara bakal tumeka

Cahya warna abang rampak-rampak
Pratandha ngjak jalma miwiti makarya
Ngobahake raga
Ngudi rejeki ngluru pangupajiwa
Sakwuse madhep kiblat
Ing tengahing pedhut manjing subuh
Nyeyuwun nugrahaning kang Maha Rat

Kluwung

(Soewardi Baroto Martono)

Ora katon garising kikismu
Nadyan wilangane tinemu
Oncating citramu, ambabar banyu
Tuhu agung kersane Gusti
Riris … grimis endah dinulu
Agawe menebing lebu
Mahanani segering banyu

Ora geseh, eseme anuju prana
Tansah gawe brantaning driya
Ora kapiyarsa wuwuse wacana
Rinengga endahing solah bawa
Andelidir ponang kintaka
Binarung kidung asmara

Iba mulya raharja, rasaku
Datan ana kang ngreridu
Rinonce kehing wanodya yu
Andum prasetya tuhu
Woh aren …, asung pepeling
Endahing citramu, boya sumandhing
Ora beda ngendikaning biyung
Sliramu … andha widhodari … ya kluwung

Sendhang Tirta Panggesangan

(S. Wignya Raharja)

Kinclong, klimpah-klimpah, kumricik ilining toya
pating sliri tawes, wader pari dalasan anggang-anggang
sedaya memuji mring Hyang Widhi
Tanpa sih Paduka Gusti
Dados punapa awak mami?

Widodari kayangan sami lelumban
Tumurun madyaning sendhang
Jamas, reresik tan emut ing wanci
Kamanungsan si Tarub
Segering tirta sendhang dadya panjanging yuswa
saiba bombong kula nyumurupi
sesami titahing Gusti anjagi lestari

punapa boten rumaos
punapa sampun wuta tyasira
kutu-kutu walang ataga sami sun cawisi
kantho lelahanan tanpa nyulihi
ngantos telas tan nyisa kula legawa

nanging geneya?
kori kula kasumpet aspal
beton, ngantos nduwa margi kula
kados pundi punika Gusti?
nyingkur kawula, Gusti …

Sok sintena ingkang mireng pisambat kawula
keparenga paring marga
satemah boten namung kabuncang muspra
kepara damel kasangsaran dhumateng manungsa
kula kapang dados sendhang tirta panggesangan

Pahlawanku

Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih
Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane

Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha
Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdika

Kartini

Kartini …
Sapa kang ora kenal panjenengan
Pahlawan kang mbela kaum wanita
Pahlawan kang berjuwang nentang paugeran walanda

Kartini …
Sanajan tinitah dadi priyayi
Duweni trah bangsawan
Kartini mbela emansipasi wanita
Mbela rakyat jelata

Kartini …
Wulan April iki dadi seksi
Lelabuhanmu kang misuwur tumrap bangsa Indonesia
Habis Gelap Terbitlah Terang
Dadi bukti masa perjuwangan
Kutha Jepara dadi papan panggonan ngukir sejarah wanita

Kartini …
Amarga jasamu
Wanita eropa lan wanita pribumi
Dadi duweni hak kang padha
Duweni hak pikantuk pendidikan

Ki Hajar Dewantara

(Bisri Nuryadi)

Ing adheme hawa Walanda
Sira panggah netepi setya
Nyawiji ing ngilmu
Ngugemi ing laku
Nyerat ing saben-saben wektu

Nalika ati krasa
krungu swara jerite sedulur
Ing lemah Pertiwi
Sira gumregah greget
Bali ing desa mijilmu
Nuswantara

Suwardi suryaningrat
Kondhang kanthi asma Ki Hajar Dewantara
Putra kraton sugih bandha brana
Milih dadi satriya lelana
Manunggal sajroning rakyat jelata
Gugur dadi pahlawan Negara
Minangka Bapak Pendhidhikan Bangsa

Pahlawan

(Rono)

Pahlawan, sliramu dadi dalan kemerdekaan
Tadah awak ora wedi marang kematian
Nyowomu kanggo pondasine kebebasan
Kanggo rakyat saking cengkramane penindasan

Pahlawan, awan bengi nantang maut
Ngalawan misil misil kang semrawut
Kabeh lawan koe ajak gelut
Ra peduli najan awak podo benjut

Pahlawan, semangatmu koyo geni
Ngobong kabeh pasukane kompeni
Kanggo njaga lemah kang ditresnani
Indonesia merdeka, Indonesia di ormati

Pitulas agustus taun papat lima
Opo sing diimpike dadi nyata
Saiki Indonesia wes merdeka
Pahlawan, perjuanganmu ra sia-sia

Indonesia merdeka !!!
Indonesia merdeka !!!
Kabeh mergo perjuanganmu
Pahlawanku

Kitir

(Sumono Sandy Asmon)

Kitir iki
Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Dolanan swarane asu baung nggeririsi

Kitir iki
Wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan

Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Sing pijer royokan brekat
Tan keguh njaluk ruwat

Koran

(Harum Sunya Iswara)

Taktunggu tekamu
Saben dina ing omahku
Kabar kang daktunggu
Saka awakmu
Nambahi wawasanku
Mosak-masike donya
Maju mundure negara
Minangka warta
Koran minangka alat komunikasi
Kang kudu diwerdi
Mula ora ketinggalan informasi

Wutah Getihku

(Mahardono Wuryantoro)

Gumelar jembar bumi asri
Sumunar sumringah sunare bagaskara
Padhang sumilak hanelai jagad Nuswantara
Bumi pusaka wus kawentar
Ombak-ombak samodra, kencana kang ngrenggani
Wutah getihku daktresnani

Kawulamu….
Guyub rukun anambut kardi
Jeroning swasana tentrem lan mardika
Gilig ing tekad manunggal
Cumithak jeroning ati, bebarengan ambangun

Aku lila….
Korban jiwa raga kanggo bumiku
Nadyan awak ajur dadi sawur
Lan getihku mblabar mili, netes ing bumi pertiwi
Labet raharjaning nagara

Lumantar iki….
Isining atiku ginurit
Prasetyaku thukul saka ati kang tulus
Njaga langgenging kamardikan
Donga pujiku kebak kaendahan, kanggo wutah getihku

Ibu

(Dening Yossanti)

Tresna asih ibu
Ora ana kang bisa ngganteke
Kesabaran ibu kang kebak wutuh
Ora bisa daklaleke

Do’a ibu kang tulus
tansah ngiringi awakku
pengorbanane kang tanpa wates
ora bisa winales

Ibu . . .
pituturmu bakal dakrungu
tresna asihmu marang aku
ora bakal puput
Pandongaku ibu…
Muga Gusti tansah nyembadani

Apike Alam

Ati sing lara dadi waras
Yen ndeleng apike alam iki
Pikiran sing lesu dadi tuntas
Ndeleng ciptan sing Kuasa

Matur syukur marang Gusti
Sing wis nyiptake bumi iki
Lan saisine
Kita kudu ngrawat alam iki
Marang dunya kang luwih apik

Negaraku

Nyawang bumiku katon
Kalbu rasane trenyuh
Pemudhane makarya ala
Bagaskara kang ancase nyunari
Cahyane sangsaya angkuh
Amarga para putra kang ala
Mbangkang pituture wong tuwa

Sira padha nandhang sungkawa
Nalika wong kang padha ora nduwe ati
Ngrusak bumi pertiwi
Lan padha jejogedan
Daton nganggo budi pekerti
Aduh Gusti

Apa iki pratandha bakal bubrah bumiku
Para pemudha kang dadi penerusing bangsa
Tanpa handarbeni gegayuhan
Pasindone padha nguciwani
Nalika ulangan padha turunan

Segara Aru

Bener, pener, yekti
Sliramu dadi seksi
Seksi pahlawan sejati
Pahlawan mulih aran awit bekti

Awit mangku jejibahan
Tugas luhur, jujur ing palagan
Ngemban amanat Trikora ayahan
Segara Aru biru lugu blak-blakan

Ngemu madu
Maduning bangsa satuhu
Kang Asma Yos Sudarso iku
Korban jiwa raga ing Segara Aru

Ludira kang wekasan
Kanggo nebus Irian
Yos Sudarso gugur kalayan
Asmanya misuwur ing bebrayan

Sliramu Aru
Seksi lugu
Seksi bisu
Satuhu baku

Merapi

Merapi…
Saka kadohan katon gagah
Asep putih ndedel ing awiyat
Tilas dalan lahar katon cetha
Kena sunare Hyang Bagaskara

Merapi…
Saumpama kowe bisa crita
Kabeh kadadean ing tanah Jawa
Wiwit jaman Mataram Kuna
Nganti madege Kraton Ngayogyakarta

Merapi…
Sliramu anyekseni kridhaning bangsa
Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda
Jaman mardika jaman Soekarno
Nganti jaman Soeharto
Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo
Merapi dadi saksi

Kembang Mlathi

Daksebar kembang mlathi
Ing Taman Makam Pahlawan
Kusuma Bangsa kang sejati
Luhku tumetes… tes… netesi bumi
Aku rumangsa dosa

Durung bisa melu labuh negara
Amung sekar mlathi iki
Tandha setya lan janji
Bakal melu napak suci
Labuh nagri alelandhesan ati suci
Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci

Api Abadi Mrapen

(R. Tantiningsih)

Latu kuwi, tansah murub
Ora nggubris kiwa tengene
Nadyan digrujug tirta
Nadyan maruta padha teka
Nanging latu kuwi ora surut

Latu kuwi, tansah murub
Kaya latu kang ana jero ati
Angel dipateni lan angel diadhemake

Latu kuwi, tansah murub
Ing mrapen dununge
Ninggal sejarah
Kanggo anak putu

Baca Juga:

Contoh Puisi Ulang Tahun Menyentuh Hati Untuk Pacar, Sahabat, Bunda
Puisi Kehidupan Penuh Makna dan Harapan Penyemangat Hidup


Salah satu cara untuk mengenali kebudayaan di Indonesia adalah dengan mengetahui apa saja perkembangan karya sastra di suatu daerah, salah satunya adalah memahami apa saja contoh puisi bahasa Jawa (Geguritan) lengkap seperti di atas.

Jenisnya pun memang banyak sehingga Anda bisa memilihnya sesuai kebutuhan dan keinginan, misalnya ketika ingin ditujukan kepada orang tua atau guru maka perlu disesuaikan apa saja amanat dan pesan yang akan disampaikan.

Irwin Day

Lahir seorang besar dan tenggelam beratus ribu. Keduanya harus dicatet, keduanya dapat tempat - "Catetan Th. 1946" - Chairil Anwar

error: Konten dilindungi !!